KPI và câu chuyện "ra đời" lịch sử

 Bạn có bao giờ tò mò về sự ra đời của KPI không? Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

1. Khởi đầu của KPI

Có bằng chức cho thấy vào thế kỷ thứ 3, các vị hoàng đế nhà Ngụy (Trung Quốc) đã khởi đầu cho khái niệm quản trị hiệu quả - KPI ngày nay. Vào thời điểm đó, việc đánh giá các thành viên hoàng tộc đã hành động như thế nào dựa vào các tiêu chí được đưa ra bởi Hoàng đế. Những tiêu chí này sẽ được dùng để ra các quyết định ban thưởng hay xử phạt đối với các thành viên hoàng gia.

2. "Màn hình im lặng" của Robert Owen

Những đánh giá về hiệu quả công việc trong ngành công nghiệp có thể bắt đầu bởi Robert Owen vào những năm 1800. Owen đã theo dõi hiệu suất tại các nhà máy bông ở Scotland bằng cách sử dụng “màn hình im lặng”. Đó là những khối gỗ nhỏ với màu sắc khác nhau được đặt trên bàn làm việc của người lao động. 

Trong đó, mỗi màu sắc tương ứng với một trạng thái của hiệu suất làm việc: 

• Black - Bad! (Tệ)
• Blue - Indifferent (Không tốt cũng không tệ)
• Yellow - Good (Tốt) 
• White - Excellent (Xuất sắc)

3. KPI phát triển mạnh mẽ vào những năm 1900

Những phương pháp thủ công không còn được sử dụng nhiều vào những năm 1900 khi quân đội và các ngành công nghiệp yêu cầu một phương pháp đánh giá hiệu quả hơn. Hầu như ngành nghề nào cũng cần hệ thống giám sát hiệu suất để đảm bảo sắp xếp nhân sự một cách hợp lý trong hệ thống phân cấp của tổ chức.

Những người đi đầu trong sự phát triển của KPI là những nhà quản lý nhân sự, nhà phát triển tổ chức, nhà tư vấn hành vi tổ chức và nhà tâm lý học công nghiệp. Trong những năm 1900, việc quản lý hiệu suất cá nhân đã được định hình theo hai xu hướng chính.

- Xu hướng thứ nhất là sự gia tăng phổ biến của việc tự đánh giá hiệu suất. Sự gia tăng của quá trình tự đánh giá hiệu quả công việc diễn ra một cách tự nhiên. Bởi nền kinh tế lúc này đang bị chi phối bởi các nhân viên tri thức, độc lập hơn trong việc ra quyết định và quản lý các quy trình làm việc.

- Xu hướng thứ hai diễn ra trong những năm gần đây với sự kết hợp giữa quản lý hiệu quả chiến lược và quản lý hiệu suất cá nhân (BSC và KPI). 

Trên đây là lịch sử hình thành và phát triển của KPI - công cụ quản trị hiệu suất hàng đầu. Mong rằng bạn sẽ hiểu thêm về công cụ này nhé!